ΘΕΑΤΡΟ-ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ-ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ
Διαβατήρια Τελετουργικά Περάσματος μια συνθετική οπτική
Ομιλητής: Κώστας Μπακιρτζής
Ψυχοπαιδαγωγός, Κλινικός Κοινωνικός Ψυχολόγος, Ψυχοθεραπευτής-Εκπαιδευτής NDI, τ.αν.καθ. Παιδαγωγικής Σχολής ΑΠΘ.
Τετάρτη 17 Απριλίου, 19.00

Από τους πιο αρχέγονους χρόνους, ακόμη και στις πιο απομονωμένες περιοχές του πλανήτη, παρατηρούνται μυητικά ή διαβατήρια τελετουργικά στην εφηβεία, στη γέννηση, στο θάνατο, στις αλλαγές των εποχών, και σε άλλες σημαντικές στιγμές της προσωπικής και της κοινωνικής ζωής. Τα τελετουργικά αυτά έχουν ορισμένα κοινά χαρακτηριστικά, εκ των οποίων σημαντικότερο είναι το μοίρασμα των συν-κινήσεων, το συν-πάσχω, η κορύφωση των οποίων οδηγεί στον «ενθουσιασμό», στην έκσταση και στη μέθη. Οι παραδοσιακές κοινωνιολογικές αναλύσεις, στη συνέχεια του Ε. Durcheim αναγνωρίζουν στα τελετουργικά αυτά την κοινωνική αναπαραγωγή που επιτυγχάνεται μέσω της επαναληπτικότητάς τους. Αντίθετα στη συνέχεια των γνωστών ανθρωπολόγων Van Gennep και Victor Turner μπορεί να γίνει διάκριση μεταξύ κλειστών και ανοικτών τελετουργικών. Τα τελευταία χαρακτηρίζονται από ευκαμψία, αυθορμητισμό και δημιουργικότητα, όπως συμβαίνει και στο θέατρο, και, όπως υποστηρίζεται από τον Κ. Μπακιρτζή, στην εκπαίδευση και στην ψυχοθεραπεία. Μεγάλο ενδιαφέρον έχει η σχέση των διαβατήριων τελετουργικών περάσματος με τις διεργασίες της μάθησης, τη διαμόρφωση του ψυχικού κόσμου και την καταστατική του πολυδιάσπαση που αναγνωρίζεται τις τελευταίες δεκαετίες. Μεγάλο ενδιαφέρον επίσης παρουσιάζουν και οι σύγχρονες έρευνες σχετικά με τις ψυχοκοινωνικές διεργασίες διαμόρφωσης της ταυτότητας φύλου, ιδιαίτερα στην εφηβεία. Ευρύτερα ο Κ.Μπακιρτζής υποστηρίζει ότι η δημοκρατία και ο πολιτισμός μπορούν να κατανοηθούν ως κορυφαία δημιουργήματα θετικής και εποικοδομητικής ικανοποίησης της πρωταρχικής-θεμελιώδους ανάγκης του ανθρώπου βίωσης των συγκινήσεων μέσω του μοιράσματός τους, την ανθρώπινη επι – κοινωνία μεταξύ του Εαυτού και του διαφορετικού Αλλου.